Cách để Ghi nhớ bảng tuần hoàn hóa học
Bảng tuần hoàn hóa học
Bảng tuần hoàn hóa học luôn là một công cụ hữu ích, bất kể bạn muốn dùng nó để chuẩn bị cho bài kiểm tra hay để trau dồi kiến thức mới. Thật khó để nhớ tất cả 118 nguyên tố vì mỗi nguyên tố có ký hiệu hóa học và số hiệu nguyên tử riêng. May thay, nếu bắt đầu học sớm thì mỗi ngày bạn có thể nhớ vài nguyên tố. Các công cụ hỗ trợ, câu văn và hình ảnh sẽ không những tăng cường trí nhớ mà còn giúp bạn hứng thú học. Nếu bạn đã sẵn sàng kiểm tra kỹ năng của mình thì hãy thử chơi vài trò chơi hoặc tự vẽ ra bảng tuần hoàn từ trí nhớ.
Phương pháp 1
Học bảng tuần hoàn
1 Nhận biết các thành phần của mỗi nguyên tố. Nói chung, để học bảng tuần hoàn, bạn cần phải biết tên nguyên tố, ký hiệu hóa học, số hiệu nguyên tử và đôi khi cả trọng lượng nguyên tử. Tất cả đều nằm trong ô nguyên tố trên bảng tuần hoàn.
Tên nguyên tố là từ liên quan đến nguyên tố đó. Nó thường được in chữ nhỏ bên dưới ký hiệu. Ví dụ, bạc là tên một nguyên tố.
Ký hiệu hóa học gồm một đến hai chữ cái đại diện cho nguyên tố. Đó là những chữ cái lớn trong ô. Ag là ký hiệu hóa học của bạc.
Số hiệu nguyên tử là số nằm trên ký hiệu hóa học. Nó cho biết nguyên tố có bao nhiêu proton. Bảng tuần hoàn được sắp xếp theo số hiệu nguyên tử. Số hiệu nguyên tử của bạc là 47.
Trọng lượng nguyên tử hay khối lượng nguyên tử cho biết kích thước trung bình của nguyên tử. Đây là con số nằm dưới ký hiệu hóa học. Ví dụ, trọng lượng nguyên tử của bạc là 107,868.
2 Học vài nguyên tố mỗi ngày. Bắt đầu học mười nguyên tố đầu tiên. Sau khi bạn đã thông thạo thì hãy học mười nguyên tố kế tiếp. Hãy thường xuyên ôn lại các nguyên tố cũ trong khi bạn học nguyên tố mới. Bắt đầu học sớm để bạn có thời gian học thuộc tất cả 118 nguyên tố.
Mười nguyên tố đầu tiên của bảng tuần hoàn có số hiệu nguyên tử từ 1-10.
3 In ra một bảng tuần hoàn. Bạn nên cố gắng mang nó theo bất kể đi đâu. Tốt hơn bạn nên in ra nhiều bản, đặt một bản trên bàn học, một bản trong ba lô hoặc trong ví, và luôn mang theo bản còn lại.
Bạn cũng có thể sử dụng phiên bản kỹ thuật số trên điện thoại hoặc máy tính bảng, tuy nhiên bạn sẽ khó sử dụng khi ở trường học hay nơi làm việc.
4 Làm thẻ ghi chú cho mỗi nguyên tố. Một mặt viết ký hiệu nguyên tố như Ag, S hay Cu cùng với số hiệu nguyên tử. Mặt kia viết tên nguyên tố như bạc, lưu huỳnh hay đồng. Bạn sử dụng các thẻ này để tự kiểm tra kiến thức.
Nếu muốn biết nguyên tố thuộc nhóm nào, bạn cũng nên viết ký hiệu nhóm của nguyên tố đó vào thẻ ghi chú. Ví dụ, bạn có thể viết “Ne” trên một mặt, và viết “Neon, khí hiếm” trên mặt còn lại.
5 Chia bảng tuần hoàn thành những phần nhỏ hơn. Bạn có thể chia theo hàng, cột, trọng lượng nguyên tử hoặc đơn giản là từ dễ đến khó. Tìm cách chia phù hợp nhất với bạn và sử dụng nó để chia bảng thành từng phần dễ học.
Bạn có thể chia bảng theo nhóm như nhóm halogen, khí hiếm hay kim loại kiềm thổ. Nhóm được sắp xếp theo chiều dọc bằng các con số từ 1 đến 14 nằm ở đỉnh bảng tuần hoàn .
Phần có tô màu trên bảng được gọi là các khối nguyên tố. Đây là cách giúp bạn nhớ vị trí của nguyên tố trên bảng tuần hoàn. Ví dụ, khối nguyên tố f chứa các nguyên tố ở giữa bảng tuần hoàn.
Các hàng trên bảng tuần hoàn gọi là chu kì, được đánh số từ một đến bảy.
6 Tự ôn lại trong giờ nghỉ hoặc thời gian rảnh. Thay vì học dồn trong nhiều giờ, bạn hãy thử học bất kì khi nào có thời gian rảnh. Học khi bạn đang ở trên xe buýt, trong giờ ăn trưa hoặc khi xếp hàng. Bạn có thể:
Xem lướt qua các thẻ ghi chú trong khi đang ăn.
Xem lướt qua bảng tuần hoàn trong thời gian tivi có quảng cáo.
Nhẩm đọc các nguyên tố theo giai điệu trong khi đang chạy hoặc tập thể dục.
Viết các nguyên tố trong khi chờ bữa tối nấu xong.
Phương pháp 2
Sử dụng công cụ hỗ trợ trí nhớ
1 Sử dụng câu văn để giúp bạn nhớ các nguyên tố. Nghĩ ra một khẩu hiệu ngắn, câu chuyện hoặc sự việc liên quan đến âm hay ký hiệu của nguyên tố. Bạn nên chọn các câu ngắn để giúp nhớ tên và ký hiệu của nguyên tố.
Ví dụ, Argentina được đặt tên theo kim loại bạc (Argentum hay Ag) vì khi người Tây Ban Nha đặt chân lên vùng đất đó, họ nghĩ rằng đất nước này có rất nhiều bạc.
Đôi khi bạn có thể sáng tác ra điều gì đó buồn cười để nhớ nguyên tố — ví dụ, “Anh là nhôm” để giúp bạn nhớ ký hiệu hóa học của nhôm là Al.
Đồng là Cu. Để ghi nhớ nó bạn có thể nhớ câu này, “Cu Bo thích đồng”.
2 Viết một từ hoặc cụm từ với các chữ cái của nguyên tố. Sử dụng các chữ cái trong ký hiệu hóa học để tạo nên một cụm từ mà giúp bạn dễ nhớ nguyên tố đó. Bạn cũng có thể kết hợp các nguyên tố thành một chuỗi để nhớ thứ tự của chúng.
Những cụm từ đó không cần có nhiều ý nghĩa. Mục đích của chúng là giúp bạn nhớ các nguyên tố. Ví dụ, bạn có thể nói “Anh Ca uống canxi” để nhớ Ca là ký hiệu hóa học của canxi.
Để nhớ thứ tự các nguyên tố, hãy nghĩ ra một câu mà mỗi từ tạo thành một nguyên tố. Ví dụ, để học Mg Al Si P S Cl Ar, bạn có thể nói “mang áo sang phố sớm cho anh”.
3 Liên kết mỗi nguyên tố với một hình ảnh. Hình ảnh giúp bạn nhớ nguyên tố và ký hiệu nguyên tố nhanh hơn so với học thuộc ký hiệu. Gán một hình ảnh vào mỗi nguyên tố. Sử dụng bất kì hình ảnh nào có ý nghĩa với bạn.
Sử dụng các hình ảnh có liên quan đến nguyên tố đó. Ví dụ, đối với nhôm, bạn có thể sử dụng hình một lá nhôm. Đối với heli, bạn nên nghĩ đến quả bóng bay.
Bạn có thể sử dụng hình ảnh mà cách phát âm của nó giống với nguyên tố. Ví dụ, bạn có thể sử dụng hình ảnh quặng barit cho nguyên tố bari (Ba).
4 Học thuộc bài hát bảng tuần hoàn. Bạn có thể tự sáng tác bài hát cho riêng mình hoặc tìm một bài trên internet. Hãy tìm bài hát mới nhất vì các nguyên tố mới đã được thêm vào.
ASAPScience có bài hát đã cập nhật các nguyên tố mới.
Có một bài hát bảng tuần hoàn nổi tiếng là “The Elements” của Tom Lehrer.
Phương pháp 3
Kiểm tra trí nhớ
1 Sử dụng trí nhớ để điền vào bảng tuần hoàn trống. Khi bạn đã học được vài ngày, hãy tìm một bảng tuần hoàn trống trên internet và vận dụng trí nhớ để điền các nguyên tố vào bảng đó. Sau đó bạn so sánh nó với bảng tuần hoàn bình thường để xem điền đúng bao nhiêu nguyên tố.
2 Tải các ứng dụng về bảng tuần hoàn về điện thoại. Có nhiều ứng dụng có thể giúp bạn học thuộc các nguyên tố, ký hiệu hóa học, số hiệu nguyên tử và trọng lượng nguyên tử. Bạn có thể tải chúng về điện thoại thông minh hay máy tính bảng. Một số ứng dụng tốt là:
Memorize the Periodic Table
NOVA Elements
Periodic Table của Socratica
The Elements
3 Chơi trò chơi trực tuyến để ghi nhớ các nguyên tố hóa học. Nhiều trang web có trò chơi trực tuyến cho phép bạn nối tên nguyên tố với ký hiệu hóa học hoặc điền vào chỗ trống. Những trò chơi này có thể kiểm tra trí nhớ và cải thiện điểm số của bạn trước kỳ thi quan trọng. Một số trò chơi tốt là:
Scratch: https://scratch.mit.edu/projects/138809684/
Elemental Flash Cards Quiz: http://education.jlab.org/elementflashcards/
FunBrain: https://www.funbrain.com/games/periodic-table-game
Lời khuyên
Bạn bắt đầu học càng sớm thì càng dễ nhớ bảng tuần hoàn.
Bạn có thể sử dụng các phần mềm lặp lại theo chu kỳ như Mnemosyne, Anki hay SuperMemo để hỗ trợ học thuộc các nguyên tố.
Nhớ rằng chữ cái đầu tiên trong ký hiệu hóa học là chữ cái in hoa, sau đó là chữ cái thường.
Bài viết Bess Ruff, MA – wikihow.vn