Nguyên nhân cáu cặn lò hơi và hậu quả tiềm ẩn

Cáu cặn lò hơi là lớp chất rắn bám vào thành ống, bề mặt trao đổi nhiệt, gây giảm hiệu suất và có thể dẫn đến sự cố nguy hiểm. Vậy nguyên nhân cáu cặn lò hơi là gì, hậu quả ra sao và làm thế nào để phòng ngừa hiệu quả?

Bài viết này VCS Group sẽ phân tích chi tiết và gợi ý giải pháp xử lý toàn diện cho doanh nghiệp.

Cáu cặn là gì trong hệ thống lò hơi?

Cáu cặn lò hơi là lớp chất rắn hình thành do sự lắng đọng của các khoáng chất, muối hòa tan hoặc tạp chất trong nước cấp lò hơi. Theo thời gian, chúng tích tụ thành mảng dày bám vào bề mặt ống và thành nồi hơi.

Đặc điểm của cáu cặn lò hơi:

1. Màu trắng xám hoặc vàng nâu.
2. Chủ yếu gồm canxi cacbonat (CaCO₃), magie hydroxit (Mg(OH)₂), silica, sắt oxit…
3. Bám chặt, khó làm sạch bằng biện pháp cơ học thông thường.
4. Nếu không xử lý, cáu cặn sẽ làm giảm khả năng truyền nhiệt, gây tiêu hao năng lượng và nguy cơ nổ lò hơi.

Nguyên nhân cáu cặn lò hơi hình thành

Độ cứng của nước cấp (Ca, Mg)

• Nước cấp chứa nhiều ion Ca²⁺, Mg²⁺ → khi gặp nhiệt độ cao sẽ kết tủa thành CaCO₃, Mg(OH)₂.
• Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây cáu cặn trong lò hơi.
• Nước càng cứng, tốc độ hình thành cáu cặn càng nhanh.

Hóa chất xử lý nước chưa đúng cách

• Một số doanh nghiệp đã dùng hóa chất xử lý cáu cặn nhưng không đúng liều lượng hoặc không chọn đúng loại.
• Hệ quả: các khoáng chất không được loại bỏ hoàn toàn, dẫn đến hình thành mảng cặn.
• Ngoài ra, việc thiếu kiểm soát pH, oxy hòa tan cũng góp phần gây ăn mòn và tạo cáu cặn.

Vận hành lò hơi sai quy trình

• Không xả đáy đúng định kỳ khiến tạp chất và muối hòa tan tích tụ.
• Vận hành quá tải hoặc nhiệt độ không ổn định làm tăng tốc độ kết tủa.
• Thiếu bảo trì định kỳ → cáu cặn phát triển nhanh chóng mà không được phát hiện kịp thời.

Tác hại khi không xử lý kịp thời cáu cặn

Tăng chi phí nhiên liệu

• Chỉ cần 1mm cáu cặn đã làm hiệu suất trao đổi nhiệt giảm 5–10%.
• Do đó, doanh nghiệp phải đốt nhiều nhiên liệu hơn để tạo ra cùng lượng hơi.
• Chi phí vận hành tăng mạnh, gây lãng phí năng lượng.

Giảm tuổi thọ thiết bị

• Cáu cặn làm nóng cục bộ, gây biến dạng ống lò.
• Ăn mòn dưới lớp cặn dẫn đến thủng, rò rỉ nước.
• Về lâu dài, lò hơi phải ngừng hoạt động để sửa chữa hoặc thay thế, tốn kém gấp nhiều lần chi phí phòng ngừa.

Giải pháp xử lý và phòng ngừa cáu cặn lò hơi

Dùng hóa chất tẩy cáu cặn chuyên dụng

Các loại hóa chất tẩy cáu cặn giúp hòa tan lớp CaCO₃, Mg(OH)₂ mà không gây hại cho kim loại.

Ví dụ: Hóa chất tẩy cáu cặn Dynamic Descaler sản phẩm chuyên dụng, an toàn, hiệu quả nhanh.

Sử dụng định kỳ giúp làm sạch hệ thống mà không cần tháo rời toàn bộ thiết bị.

Bảo trì & kiểm tra định kỳ

• Thiết lập lịch xả đáy lò hơi để loại bỏ muối dư.
• Định kỳ kiểm tra chất lượng nước cấp: độ cứng, pH, oxy hòa tan.
• Áp dụng biện pháp trao đổi ion hoặc RO để giảm độ cứng nước trước khi đưa vào lò.
• Ghi chép nhật ký vận hành để phát hiện sớm tình trạng cáu cặn.

Sản phẩm gợi ý từ VCS Group

Tại VCS Group, chúng tôi cung cấp giải pháp hóa chất tẩy cáu cặn Dynamic Descaler cùng nhiều sản phẩm phụ trợ:

• Hóa chất tẩy cáu cặn
• Hóa chất chống cáu cặn

Ưu điểm của hóa chất tẩy cáu cặn VCS Group

• Hiệu quả nhanh chóng, làm sạch cáu cặn cứng đầu.
• An toàn với thiết bị kim loại và người vận hành.
• Giảm thiểu thời gian dừng máy, tối ưu chi phí bảo trì.

Kết luận

Nguyên nhân cáu cặn lò hơi chủ yếu đến từ độ cứng nước, hóa chất xử lý chưa đúng cách và quy trình vận hành sai. Hậu quả là tăng chi phí, giảm tuổi thọ thiết bị, thậm chí gây nguy hiểm.

Doanh nghiệp nên chủ động kiểm soát chất lượng nước, sử dụng hóa chất tẩy cáu cặn chuyên dụng và bảo trì định kỳ. Đây là giải pháp tối ưu để vận hành lò hơi an toàn, tiết kiệm và hiệu quả.

FAQ – Nguyên nhân gây cáu cặn lò hơi