Những điều cần biết về nhiệt lượng? Đơn vị và công thức tính

Chúng ta bắt đầu được tiếp xúc với định nghĩa, những vấn đề liên quan đến nhiệt lượng là gì từ khi học cấp hai. Tuy nhiên, ẩn sâu bên trong vẫn còn không ít những điều cần khám phá, để hiểu hơn về nhiệt lượng là gì?. Công thức tính như thế nào, các yến tố ảnh hưởng đến nhiệt. Hãy cùng tìm hiểu từ A đến Z ngay trong bài viết dưới đây!

Nhiệt lượng là gì?

Nhiệt lượng chính là một phần của nhiệt năng. Vì vậy, để hiểu về nhiệt lượng là gì, cần nắm rõ khái niệm về nhiệt năng. Nhiệt năng là tổng động năng của các phân từ cấu tạo nên vật. Ta có thể lấy ví dụ, động năng trong dao động của các nguyên tử hoặc động năng chuyển động của khối tâm của phân tử.

Tất cả mọi vật đều có động năng, bởi trong mỗi vậy, tất cả phân tử đều chuyển động hỗn loạn không ngừng. Từ đó mà hình thành động năng.

Vậy nhiệt lượng là gì? Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật bị hao hụt do quá trình truyền nhiệt hoặc nhận thêm vào. Nhiệt lượng được ký hiệu là Q và trong tính toán đơn vị đo của nhiệt lượng là Jun (J).

Công thức tính nhiệt lượng?

Công thức tính nhiệt lượng được xác định như sau:

Q = m.c. ∆t

Ý nghĩa của từng kí hiệu:

Q: nhiệt lượng (J)

m: trọng lượng của vật.

c: nhiệt dung riêng chất cấu tạo nên vật có đơn vị (J/kg.K). Đây chính là nhiệt lượng cần để cung cấp cho một đơn vị đo lượng chất tạo được ra vật đó.

∆t = t2 – t1: độ biến thiên nhiệt độ của vật đơn vị (0C hoặc 0K).

Phương pháp cân bằng nhiệt

Để có thể tính được nhiệt lượng Q khi có sự trao đổi nhiệt xảy ra, có nghĩa là có vật thu nhiệt, có vật tỏa nhiệt trong sự bảo toàn năng lượng, chúng ta cần có cả hai đại lượng đó là Qtỏa và Qthu.

Trong đó:

Qthu = Qtỏa

Ý nghĩa:

Qthu: tổng lượng nhiệt mà các vật thu vào.

Qtỏa: tổng lượng nhiệt mà các vật tỏa ra. Qtỏa được xác định bằng công thức:

Qtỏa = q.m

Ý nghĩa của từng kí hiệu:

Q tỏa: nhiệt lượng tỏa ra, có đơn vị (J)
q: năng suất tỏa nhiệt của nhiên liệu, có đơn vị (J/Kg)
m: khối lượng nhiên liệu bị đốt cháy hết, có đơn vị (Kg)

Các yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt lượng là gì?

Các yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt

Như công thức tính được trình bày phía trên, nhiệt lượng bị phụ thuộc vào 3 yếu tố:

Đầu tiên, trọng lượng của vật: nếu vật có khối lượng càng lớn thì chỉ số nhiệt lượng hấp thu cũng càng lớn và ngược lại. Hai chỉ số tỷ lệ thuận với nhau.
Độ biến thiên của nhiệt độ (∆t): Độ biến thiên nhiệt độ của vật và nhiệt lượng tỷ lệ thuận. Khi ∆t càng lớn thì nhiệt lượng cũng càng lớn, và ngược lại.
Nếu ∆t > 0 : vật toả nhiệt, ∆t < 0 : vật thu nhiệt.
Chất cấu tạo nên vật: Đối với mỗi chất sẽ có một nhiệt dung riêng khác nhau nên nhiệt lượng của chúng cũng sẽ khác nhau. Nếu chất có nhiệt dung riêng càng lớn thì nhiệt lượng mà vật thu vào cũng càng lớn và ngược lại.

Một số bài tập áp dụng tính nhiệt lượng

Bài 1: Dùng bếp than để đun sôi 3 lít nước có nhiệt độ ban đầu là 30 độ C đựng trong ấm nhôm có khối lượng 500g. Biết, hiệu suất của bếp than là 35%, nhiệt dung riêng của nhôm là 880 J/kg.K ; của nước là 4200 J/kg.K ; năng suất toả nhiệt của than đá là 27.10^6 J/kg. Hãy tính khối lượng than đá cần dùng.

Bài 2: Có một ôtô chạy được quãng đường 200km với lực kéo là 800 N và tiêu thụ hết 10 lít xăng. Biết năng suất toả nhiệt của xăng là q = 46.106 J/kg. Tính hiệu suất của động cơ oto.

Để được tư vấn – vui lòng liên hệ: